Basonia

Skarb bursztynowy - Basonia.

Idąc za książką pana Jacka Śnieżka " STO OSOBLIWOŚCI NA STULECIE NIEPODLEGŁOŚCI 1918-2018 " można poczytać m.in. o jednym z największym odkrytym składem bursztynu w Europie w miejscowości Basonia.

"Nikt nie mógł się spodziewać, że podczas wykonywania okopów dla wojsk austro-węgierskich w Basoni (południowy kraniec ówczesnego powiatu puławskiego), przypadkowo zostanie odnaleziony w ziemi największy w historii Polski skarb bursztynowy. Jesienią 1914 r., w trakcie przygotowań militarnych i kopania transzei obronnych, miejscowi chłopi natrafili na składowisko jantaru, ukrytego przez kupców szesnaście wieków wcześniej! Odnaleźli około 300 kg surowca w bryłach i ok. 30 kg gotowych wyrobów z bursztynu. Do Basoni jantar dopłynął statkiem rzecznym, z północy Polski. Przez tę miejscowość wiódł „szlak bursztynowy” znad Bałtyku aż do Morza Śródziemnego. Pokonanie drogi wodnej Wisłą wymagało nie tylko odwagi, ale i roztropności. Kupcy stale byli narażeni na kaprysy rzeki, w tym na nieprzewidywalność aury. Najbardziej jednak obawiali się napadów bandyckich. Tak zapewne było w opisywanym przypadku. Przybijając do brzegu w Basoni kupcy przezornie ukryli jantar przed opryszkami. Dziś wiemy, że zrobili to skutecznie, lecz czy oni sami przeżyli napad? Na ten niezwykle cenny towar był wówczas ogromny zbyt. Pośrednicy z krajów basenu Morza Śródziemnego, północnej Afryki, a nawet Chin przeznaczali na bursztyn krocie. Gdyby chłopi z tej miejscowości nie kopali transzei dla Austriaków, dziś nie wiedzielibyśmy o tym, że 16 wieków temu miał tam miejsce bandycki napad. Miejscowi chłopi kopiący w 1914 r. transzeje, nie zdawali sobie sprawy z rangi znaleziska, wręcz nie mieli pojęcia, z czym mają do czynienia. Część skarbu nieświadomie wykorzystał miejscowy kowal, który bryły jantaru użył jako podpałki do rozpalania pieca w swojej kuźni. Uratowana część skarbu odnalezionego w Basoni znajduje się dziś m.in. na ekspozycji Muzeum Lubelskiego, Muzeum Ziemi PAN oraz w Państwowym Muzeum Archeologicznym w Warszawie."

Zdjęcie z Wikipedii - z Muzeum Lubelskiego.