Wieża wodna w Kołobrzegu.
Wieża wodna z 1906 roku.Kolobrzeg.
W XIX w. mieszkańcy Kołobrzegu czerpali wodę ze studni kopanych, prywatnych i kilku publicznych. W 1884 r. Zbudowano wodociąg zasilany wodami rzeki Parsęty. Z początkiem XX w. przystąpiono do rozbudowy i modernizacji wodociągu. W Rościęcinie wykonano nowe ujęcie wody studnie głębinowe, czerpiące wodę infiltracyjną z rz. Parsęty. Powstał tam także zakład uzdatniania wody, złożony ze stacji pomp oraz filtrów powolnych usytuowanych w dwu budynkach, istniejących do dzisiaj.
W 1906 r. w centrum miasta zbudowano wieżę ciśnień, która pełniła rolę zbiornika dystrybucyjnego wody, podawanej do sieci miejskiej grawitacyjnie. Instalacje stacji pomp i sieć wodociągową kilkakrotnie rozbudowywano i modernizowano, po raz pierwszy w latach 1915-1916 a ostatnio w latach 60. i 70. XX w. Wtedy to rozbudowano ujęcie wody w Rościęcinie i zmodernizowano filtry otwarte. W pierwszym etapie stare studnie lewarowe zastąpiono głębinowymi. W II etapie prac zbudowano kolejne ujęcie wody w Bogucinie, również ujmujące wody infiltracyjne Parsęty. Dzięki tym pracom miasto zyskało 3 magistrale wodociągowe, dwie o średnicach 500 i 350 mm z Rościęcina, trzecią 800 mm z Bogucina. Po zakończeniu tych prac na ok. 10 lat wyłączono wieżę ciśnień z eksploatacji. Była już za niska (krawędź przelewu na wys. 25 m) by sprostać zadaniom dystrybucyjnym. Wieżowy zbiornik wody ponownie włączono do eksploatacji w roku 1980, już w nowej roli - zbiornika wyrównawczego ciśnienia w sieci miejskiej..
W latach 90. XX w. przyziemie adaptowano dla potrzeb restauracji, a po jej likwidacji, od roku 2005 była wykorzystywane przez kwiaciarnię.
Wieża usytuowana jest na terenie zwartej zabudowy, w centrum miasta, przy ulicy Budowlanej. Otacza ją niewielki teren zielony. Od strony ulicy ogrodzony jest kratą na podmurówce z kamienia.
Materiał i konstrukcja: Masywna budowla murowana z cegły ceramicznej na zaprawie cementowo wapiennej. Stropy z krzyżujących się dźwigarów stalowych, na których oparto belki drewniane. Dolną kondygnację wtórnie przedzielono w połowie wysokości stropem żelbetowym (w latach 90. XX w.). Zbiornik oparto na pierścieniu granitowym wysokości 40 cm, na którym umieszczono pierścień stalowy podtrzymujący krawędź zbiornika. Zbiornik stalowy, nitowany. Pomosty dookoła zbiornika stalowe ażurowe. Schody na pierwszy pomost poprowadzono w grubości muru. Dach w konstrukcji stalowej. Krokwie z dwuteowników połączono trzema poziomymi pierścieniami i dodatkowo usztywniono krzyżującymi się płaskownikami. Nad zbiornikiem pomost stalowy z drabiną prowadzącą do wyjścia na dach. Dach pokryty blachą stalową, ocynkowaną, profilowaną
Wewnątrz wieży poprowadzono ślimakową klatkę schodową aż do kondygnacji podzbiornikowej. Stopnie z blachy stalowej opierają się na centralnej, stalowej kolumnie a także na czterech rurociągach prowadzonych od kanału w przyziemiu do zbiornika wieżowego wody. Dodatkowe usztywnienie stanowi stalowa balustrada. Na wtórną kondygnację (dzisiaj kwiaciarni) poprowadzono schody żelbetowe, z metalową balustradą. Okna stalowe, pojedynczo szklone. Drzwi wejściowe dwuskrzydłowe, drewniane z przeszklonymi polami. Wewnątrz wszystkie drzwi drewniane.
Wieża posadowiona na planie koła, z wejściem od płd-wsch. Pierwotnie wszystkie kondygnacje (przyziemia, trzonu, podzbiornikowa) jednoprzestrzenne, pozbawione ścian działowych. W centrum poprowadzono schody ślimakowe do kondygnacji podzbiornikowej. Dawną kondygnację przyziemia podzielono wtórnie na dwie, przy czym górna utrzymała charakter jednoprzestrzennego wnętrza, dolną podzielono zaś na wiele pomieszczeń.Trzon wieży ( o wysokości ok. 26,0 m.) stanowi walec o średnicy zewnętrznej 15,5 m. oparty na potężnym cokole z kamienia polnego zwieńczonym ceglanym schodkowym gzymsem. Nad trzonem głowica o niewielkim nadwieszeniu redukowanym ceglanym gzymsem. Kondygnacja zbiornikowa spoczywa na wysuniętych na ok. 40 cm przed lice trzonu arkadkach, nawiązujących kształtem do formy średniowiecznych krenelaży. Głowicę dzielą na pionowe pola lizeny wyprowadzone u góry ponad gzyms wieńczący. Okna w głowicy są ostrołukowymi biforiami osadzonymi we wnękach zamkniętych od góry ostrołukiem. W kondygnacji podzbiornikowej sześć okrągłych okienek (okulusów) o promienistym podziale. Okna trzonu wąskie, ostrołukowe. Na obwodzie wieży wprowadzono sześć kolumn podwójnych okien, w trzech rzędach, w których wysokości okien zróżnicowano. Wejście do budowli prowadzi przez eklektyczny portyk, nawiązujący formą do okresu gotyku. Wieńczy go trójkątny szczyt z okrągła blendą pośrodku. Otwór drzwiowy przesklepiony płaskim łukiem. Po obu stronach drzwi ukośne, schodkowe skarpy, pomiędzy którymi dwa granitowe stopnie. Całość budowli nawiązuje formą i wystrojem do ikonografii średniowiecznych budowli obronnych.
Zrodlo : zabytek.pl